Aldaketa klimatikoak epe luzera aldatuko ditu Lurraren eredu klimatikoak: aldaketa esanguratsuak izango dira tenperaturan, prezipitazio ereduetan, itsas mailetan eta beste fenomeno klimatiko batzuetan.

2.000 zientzialarik baino gehiagok osatutako taldeak (IPCC) egiaztatutako ebidentziaren arabera, aldaketa hainbat faktorek eragina izan daiteke, baina eragile nagusiak giza jarduerak (hala nola erregai fosilen errekuntza, deforestazioa eta nekazaritza intentsiboa) eta Lurreko klima-sisteman aldaketa naturala dira.

Berotze globala, hau da, Lurraren azaleraren batez besteko tenperaturaren igoera, aldaketa klimatikoaren alderdi garrantzitsua da, eta asko aztertu eta dokumentatu da. Klima-aldaketak ondorio esanguratsuak ditu ingurumenean, ekonomian eta gizartean, eta muturreko fenomenoak ere eragiten ditu, hala nola lehorte gogorragoak, uholdeak, ekaitz gogorragoak eta espezieen migrazio ereduak aldatzea.

Klima-aldaketak ozeanoei eragiten die?

Klima-aldaketak modu batean baino gehiagotan eragiten die ozeanoei:

• Itsas mailaren igoera: Berotze globalak glaziarrak eta izotz-geruzak urtzen ditu; ondorioz, izotz urtua ozeanoetara isurtzen da, eta horrek itsas mailak gora egitea dakar. Horrek kostaldeko eremuak urez betetzea eta kostaldeko habitat garrantzitsuak galtzea eragin dezake.
• Ozeanoaren azidotzea: Atmosferan karbono dioxidoaren (CO₂) kontzentrazioa handitzen den heinean, CO₂ horren zati bat ozeanoek xurgatzen dute. Honen ondorioz, uraren azidotasuna handitu egiten da, eta horrek eragin negatiboa izan dezake itsas organismoetan, hala nola koraletan, moluskuetan eta planktonean, bizitzeko pH-maila jakin batzuk behar dituztelako.
• Inpaktua itsas bizitzan: Aldaketa klimatikoak itsas espezieen banaketa- eta migrazio-ereduei eragin diezaieke, baita haien ugalketari eta elikadurari ere. Adibidez, ozeanoetako urak berotzeak koral-ekosistema eragin diezaieke, eta, ondorioz, koralak zuritu eta arrezifeak hil daitezke.
• Zirkulazio ozeanikoa: Zirkulazio ozeanikoak paper garrantzitsua du klima globalaren erregulazioan, eta klima-aldaketak haren ereduak alda ditzake, Golkoko korrontea kasu. Korronte horien aldaketek ondorio esanguratsuak izan ditzakete tokiko  eta munduko kliman.

Laburbilduz, aldaketa klimatikoa aldaketa esanguratsuak eragiten ari da ozeanoetan, itsas biodibertsitatean, kostaldeko ekosistemetan eta kostaldeko komunitateen segurtasunean.

Klima-aldaketak nola eragiten duen euskal kostaldean

Klima-aldaketak hainbat eratan eragin dezake euskal kostaldean:

• Itsas mailaren igoera. Horren ondorioz, hondartzak desager daitezke, eta kostaldeko edo ibaiertzeko eremuetan uholdeak jasan ditzakeen azalera handitu, eta horrek bizitegietarako eta industriarako lurzoruari eragingo lioke.
• Aldaketak prezipitazio-ereduetan. Klima aldaketak prezipitazio ereduak alda ditzake, eta horrek eurite handiak edo lehorte luzeak eragin. Horrek eragina izan dezake ur gezaren eskuragarritasunean, eta uholdeen eta lur-irristatzeen arriskua areagotu dezake kostaldeko eremuetan.
• Inpaktua itsas biodibertsitatean. Uraren tenperatura igotzeak eta ozeanoaren azidotzeak eragina izan dezakete euskal kostaldeko itsas ekosistemetan. Eragin bat izan daiteke habitaten aldaketa, hala nola alga-basoen eta koralezko arrezifeen aldaketak eta itsas espezieen banaketa eta ugaritasunaren aldaketak.
• Kostaldeko turismoa eta ekonomia. Euskal kostaldea helmuga turistiko garrantzitsua da, eta aldaketa klimatikoak industria turistikoari eragin diezaioke, kostaldearen higadura, hondartzen galera eta kostaldeko ekosistemen aldaketa direla eta. Gainera, arrantza, akuikultura eta halako jarduera ekonomikoek itsas baliabideen eskuragarritasunaren eta baldintza ozeanografikoen aldaketen ondorioz sortutako erronkei aurre egin beharko liekete.

Laburbilduz, klima-aldaketak erronka esanguratsuak ditu euskal kostalderako, bai ingurumenaren gaineko inpaktu fisikoei dagokienez, bai kostaldeko komunitateen gaineko inpaktu sozioekonomikoei dagokienez. Garrantzitsua da neurriak hartzea aldaketa horietara egokitzeko eta klima-aldaketak eskualdean dituen ondorioak arintzeko.